Confrontatie.
Bij het maken van programma’s in het genre ‘crime-tv’ is de zogenaamde ‘confrontatie’ voor makers de absolute apotheose. De boef pakken. Met presentator en camera erbij, vanuit een geblindeerd busje, totaal onverwacht achter hem opduikend of rennend terwijl ‘ie zich vastloopt in een doodlopend steegje. Met als ultiem einde het klikkende geluid van handboeien en een shot van een wegrijdend politiebusje. “Nooit meer doen hè?”
Confrontatie betekent vaak ontmaskering van een sluwe oplichter, een obsessieve stalker, bedreiger, pester, voyeur, kinderlokker of ontvoerder. De presentator moet op die gelegenheden binnen een onvoorspelbaar tijdsbestek, het kan ook meteen rennen worden, vijftien vragen op de dader afvuren, gelegenheid geven tot wederhoor, zorgen dat ‘ie in beeld én rustig blijft, luisteren naar de regisseur met aanwijzingen én bewijsmateriaal kunnen tonen. Ik geef het je te doen.
Van der Valk
De firma Van der Valk bouwde haar imperium niet alleen van de centen van vergaderende louche zakenlieden, criminele afspraken en hotelkamers voor notoire vreemdgangers. Ook crime programma’s doen een stevige duit in het zakje. Het is een prima uitvalsbasis voor confrontaties. Een technische voorbereiding lukt immers beter met een verse jus d’orange en een omelet op boerenbrood dan met een Sultana op een tochtige carpoolplaats. Alleen altijd even checken of de dader er ook niet aanwezig is. Natural habitat..
Aanbellen
Als je één ding niet moet doen is het aanbellen bij de dader. Dat gebeurt namelijk nog steeds weleens. “Hallo, ik ben XX van het programma YY, mag ik u wat….” Klets. Deur dicht. Rolluiken naar beneden. Weg item.
Liever hebben we geduld. Brengen we handel en wandel van de dader in kaart. Kijken we of we hem ergens naar een openbare plek kunnen lokken, houden collega’s parkeerplekken vrij, is er nauw contact tussen de zogenaamde ‘voetjes’ op locatie en het rijdende ‘hoofdkantoor’, het busje met daarin de presentator, de cameracrew en regisseur. Zo weinig mogelijk aan het toeval overlaten. Dus ook hier een productiekratje met krentenbollen, miniblikjes cola en water. Geen koffie want dan beslaat het geblindeerde raam. En de crew pist desnoods in een flesje, of helemaal niet. Acht uur posten is geen uitzondering.
Woonwagenkamp
Onze camera- en geluidsmensen vinden het vaak leuk om te doen. Nog leuker vinden ze het als ze van tevoren op de hoogte gesteld worden dat ze naar een woonwagenkamp gaan of een motorclub. Helemaal ideaal is de vraag of ze daar wel trek in hebben. Tenslotte zouden ze evenwel Rob’s Grote Tuinverbouwing kunnen gaan draaien die dag. Maar dat is ook afzien hoor, buiten in de kou met die bevroren grond. Nee, serieus: veel camera- en geluidsmensen vinden het maar niks en hebben, soms terecht, het idee dat ze er op het moment suprême alleen voor staan en dat ze onnodige risico’s lopen of herkenbaar in beeld lopen wanneer een redacteur met een DV camera spannende ‘backstage’ beelden maakt. Hun ervaring is vaak gebaseerd op knullige producties die het verpesten voor goede makers van gerenommeerde programma’s. En zelfs die programma’s laten weleens steken vallen. Bescherm dus te allen tijde de cameraploeg: als regisseur, redacteur, producer, presentator.
Komt ‘ie
Enkele minuten voorafgaand aan de confrontatie hangt er in het busje naast een melange van mannenlucht ook een zweem van concentratie. Bravourepraat en sterke verhalen maken plaats voor een serene stilte, slechts onderbroken door flarden portofoongeluid: “Hier nog niks. Check. Heb jij nog zicht? Ik zie de hele straat. Genomen.” En dan: één stem: “Komt ‘ie jongens. Groene Hyundai. Eén persoon voorin. Wachten tot ‘ie uitgestapt is en hier langs loopt. Audio loopt? XDCAM loopt? GoPro’s lopen? Bewijs bij je? Zet ‘m op.”
Dan moet je dus niet de pech hebben, zoals ik ooit van een cameraman hoorde, dat het portier van de auto niet opengaat. Omdat ‘ie op kinderslot zit. Collega beelddenkers maken er nu in hun hoofd een speelfilm van. Oscarwaardig.
Vandaar dat we het openen van de deur (bij Van der Valk op de parkeerplaats met een omelet in onze mik) altijd een paar keer oefenen. We spreken ook een volgorde van uitstappen af omdat we niet over elkaar heen willen buitelen en met z’n allen uit het busje vallen.
Tijdloos
Zo. Genoeg geheimen verklapt. Anders gaat de glamour er vanaf. Overigens verschillen de confrontaties van nu niet zoveel met die van vroeger. Zo zag ik de ideale confrontatie uit de eerste alinea laatst nog terug op YouTube (link). Het beeld is 4:3, geen HD, de uitzending is uit 2002 maar ik weet het nog als de dag van gisteren. Intimiderende Marktplaats oplichters gelokt naar een openbare plek en zowel door het programma als door de politie in de spreekwoordelijke kraag gevat. Twee boefjes gepakt, eentje na een succesvolle lok-actie en de ander een half uurtje later nadat ‘ie zich rennend en achtervolgd door het team had vastgelopen in een doodlopende steeg die toevallig uitkwam op het plaatselijke Huis van Bewaring. Handboeien erom, vergezeld van iconische teksten van een besnorde licht hijgende presentator in een te ruim zittend leren jack: “Je bent er gloeiend bij. En wie zijn dat? Zijn dat je handlangers?”
Dat deed ‘ie toch goed hoor, die Peter.
Labels:aanbellen, bewijsmateriaal, busje, cameraman, confrontatie, crew, crime tv, crimeprogramma, criminelen, draaien, geluidsman, handlangers, kinderslot, motorclub, ontvoerders, oplichters, Peter R. de Vries, presentator, producer, redacteur, regisseur, stalkers, sultana, televisie, van der valk, woonwagenkamp, youtube